Malulen Emeklilik
Malulen emeklilik, çalışma gücünü büyük ölçüde kaybeden sigortalılar için sosyal güvenlik sisteminde tanınmış önemli bir haktır. İş kazası, meslek hastalığı ya da ağır hastalıklar nedeniyle çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az %60 oranında kaybedilmesi durumunda, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Sağlık Kurulu tarafından maluliyet kararı verilmesi halinde bu haktan yararlanmak mümkündür.
SGK uzmanı olarak bu alanda en çok karşılaşılan durumlardan biri, kişilerin sadece sağlık raporuyla malulen emekli olabileceklerini düşünmeleridir. Oysaki malullük değerlendirmesinin mutlaka SGK’nın kendi Sağlık Kurulu tarafından yapılması gerekir.
Malulen emeklilik hakkından faydalanabilmek için bazı temel şartların yerine getirilmesi gerekir. Sigortalının en az on yıllık sigorta süresi bulunması ve toplamda en az 1800 gün uzun vadeli sigorta primi ödemiş olması beklenir. Eğer kişi başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede malul sayılmışsa, bu durumda sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün prim yeterlidir. Ayrıca malullük nedeniyle çalıştığı işten ayrılmış ya da kendi adına yürüttüğü faaliyeti sona erdirmiş olması ve SGK’ya yazılı başvuruda bulunması da sürecin bir parçasıdır. SGK danışmanlık sürecinde özellikle bu ayrıntıların eksiksiz yürütülmesi önem taşır.
Başvuru süreci, ilgili sosyal güvenlik merkezine yazılı dilekçeyle başvurulmasıyla başlar. Ardından kişi, yetkili sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarına sevk edilir. Kurum Sağlık Kurulu tarafından incelenen raporlar sonucunda, sigortalının malulen emeklilik şartlarını taşıyıp taşımadığına karar verilir. Kamu görevlilerinin başvuruları ise kurumları aracılığıyla yapılmakta olup emekliye sevk onayı ve sağlık raporu gibi belgelerin eksiksiz sunulması gerekir.
Malullük aylığı bağlandıktan sonra da sürecin takibi önemlidir. Sigortalının yeniden çalışmaya başlaması veya kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması halinde aylık kesilebilir. Özellikle sosyal güvenlik danışmanlığı kapsamında dikkat çektiğim nokta, yeniden çalışma durumunda hangi statüde işe başlanacağının malullük maaşını etkileyebileceğidir. Örneğin, 4/1-a ya da 4/1-b kapsamında çalışmaya başlayanların aylığı devam ederken, 4/1-c statüsünde kamu görevine başlayanların aylıkları kesilebilmektedir.
Yurt dışında çalışmaya başlayanlar ya da vatandaşlık değişikliği yapanlar için de durum ayrıca değerlendirilir. Bazı özel şartlar altında malullük maaşı kesilmeyebilir. Bu nedenle kişiye özel analiz yapılması ve sürecin mevzuata uygun şekilde yürütülmesi gerekir.
Malulen emeklilik başvuruları, her ne kadar bireysel yapılabilir olsa da işlemlerin eksiksiz ve zamanında ilerlemesi için SGK danışmanlık desteği almak oldukça faydalıdır. SGK uzmanı olarak sunduğum rehberlik hizmetiyle, bu süreci doğru şekilde yürütebilir, hak kaybı yaşamadan malulen emeklilik hakkınızı kullanabilirsiniz.
